اصطلاح “بازخورد 360 درجه” به طور گسترده در مقیاس جهانی محبوب شده است، به طوری که فوربس گزارش می دهد که بیش از 85 درصد از 500 شرکت فورچون به طور منظم از این روش برای ارزیابی کارکنان خود استفاده می کنند. در اصل، یک سیستم ارزیابی 360 درجه مجموعه ای جامع از معیارها را برای ارزیابی یک کارمند ارائه می دهد. گزارش ارزیابی حاصل مجموعه ای از بازخورد از منابع مختلف از جمله مدیران، همتایان و زیردستان است. این رویکرد تضمین می‌کند که داده‌های جمع‌آوری‌شده دقیق هستند و دیدی جامع از عملکرد کارمند ارائه می‌دهد.
ریشه های سیستم بازخورد 360 درجه را می توان در کتاب ادواردز و ایون در سال 1996 با عنوان “بازخورد 360 درجه: مدل جدید قدرتمند برای ارزیابی و بهبود عملکرد کارکنان” جستجو کرد. در حالی که این کتاب یکی از اولین بحث‌های مربوط به سیستم بازخورد 360 درجه است، مفهوم جمع‌آوری بازخورد از دیدگاه‌های متعدد به زمان جنگ جهانی دوم برمی‌گردد.
سیستم‌های بازخورد دیگری نیز وجود دارد، مانند سیستم‌های بازخورد 180 درجه و 270 درجه، که دسته‌های کمتری از ذینفعان، مانند مدیران و همتایان را درگیر می‌کنند.
هدف از یک سیستم 360 درجه چیست؟
یک سیستم بازخورد 360 درجه یک دیدگاه جامع در مورد یک فرد و تأثیر آنها در محل کار ارائه می دهد. برخلاف سیستم‌های ارزیابی یک‌طرفه که در آن دیدگاه سرپرست عمدتاً مسیر شغلی کارمند را شکل می‌دهد، سیستم ارزیابی عملکرد 360 درجه، ورودی‌های افراد مختلفی را که کارمند با آنها همکاری می‌کند، در نظر می‌گیرد. این امر به جای تکیه صرفاً بر دیدگاه ناظر، یک ارزیابی جامع مبتنی بر داده ها را تضمین می کند.
فراتر از جنبه چند رتبه‌بندی، سیستم بازخورد 360 درجه معیارهای متعددی را برای انجام ارزیابی ترکیب می‌کند. این رویکرد تضمین می کند که عملکرد کارمند از زوایای مختلف مورد بررسی قرار می گیرد و از وابستگی به یک معیار واحد از عملکرد عددی اجتناب می شود.
سیستم بازخورد 360 نه تنها باعث افزایش خودآگاهی در افراد می شود، بلکه معیاری را برای شرکت ها ارائه می دهد که می تواند در چرخه های بازخورد متوالی با هم مقایسه شود. این فرآیند تکراری به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا زمینه‌های بهبود را شناسایی کنند و آموزش‌ها و ابتکارات مدیریتی را برای رسیدگی به کاستی‌های فعلی، تسهیل رشد حرفه‌ای کارمندان، تنظیم کنند.
مزایای بازخورد 360 درجه چیست؟
سیستم ارزیابی عملکرد 360 درجه مزایای زیادی در محل کار ارائه می دهد.
1- با گنجاندن دیدگاه‌های متعدد در ارزیابی‌های خود، به کاهش تأثیر بالقوه سوگیری کمک می‌کند. این رویکرد فراگیر به ارزیابی بی طرفانه تر از عملکرد یک کارمند کمک می کند.
2- این سیستم با برجسته کردن نقاط قوت و ضعف یک کارمند، یک بررسی جامع ارائه می دهد. این بازخورد متوازن مدیریت را با بینش های عملی برای توسعه و بهبود آینده مجهز می کند.
3- سیستم بازخورد 360 درجه، حس مسئولیت پذیری را در بین افراد تقویت می کند، زیرا آنها آگاه هستند که عملکرد آنها توسط منابع متعدد ارزیابی می شود. این آگاهی از هرگونه تمایل به رضایت یا سهل انگاری جلوگیری می کند.
4- سیستم بازخورد با شناسایی و رسیدگی به تعارضات بین اعضای تیم، پویایی سالم تیم را ارتقا می دهد. این رویکرد پیشگیرانه از تشدید مسائل جلوگیری می کند و حل به موقع را تسهیل می کند.
5- سیستم بازخورد 360 نیز نگرش رشد را در سازمان پرورش می دهد. به جای تمرکز صرف بر روی نقاط ضعف، کارکنان تشویق می شوند که بازخورد را فرصتی برای بهبود بدانند.
6- سیستم داده های قابل تکرار تولید می کند. بازخورد تیم های بسیار منسجم به عنوان معیاری عمل می کند که می تواند در سایر تنظیمات تیم اعمال شود و ثبات در ارزیابی عملکرد در واحدهای مختلف سازمانی را افزایش می دهد.
برخی از نمونه های 360 درجه کدامند؟
فرآیند بازخورد 360 درجه را می توان به روش های مختلفی در یک شرکت پیاده سازی کرد. یک رویکرد شامل تولید داخلی معیارهای مربوطه، فرموله کردن سؤالات خاص برای هر معیار، و سپس انتخاب کارکنان برای خدمت به عنوان بازبین و بررسی کننده است. پس از گردش پرسشنامه ها و جمع آوری داده ها، شرکت می تواند گزارش جامعی تهیه کند.
از طرف دیگر، یک گزینه ساده تر، همکاری با شرکت های دیگری است که منابع لازم برای انجام چنین ابتکار عمل بزرگی را دارند. چندین ابزار آنلاین فرآیند بازخورد 360 درجه را تسهیل می کنند، از جمله:
- PerformYard: این ابزار بسیار قابل تنظیم، نامزدهای همتا را ساده می کند و به کاربران اجازه می دهد مراحل بررسی را تنظیم کنند و کل فرآیند را ساده می کند.
- Qualtrics XM: با ارائه یک ابزار بازخورد 360 استادانه، Qualtrics XM گزینه های تحلیلی متنوعی را برای تفسیر موثر نتایج ارائه می دهد.
- Reviewsnap: این ابزار ترکیب یک جریان مداوم بازخورد از منابع مختلف، از جمله همکاران، مدیران، گزارش‌های مستقیم و شرکا را امکان‌پذیر می‌سازد.
- TruScore: این پلتفرم هم ارزیابی های آماده و هم گزینه ای برای ساخت ارزیابی های سفارشی متناسب با نیازهای خاص ارائه می دهد.
- Grove HR: با ارائه نرم افزار بازخورد 360، Grove HR خدمات خود را به صورت رایگان به شرکت هایی با کمتر از 50 کارمند ارائه می دهد.
این ابزارها کارایی فرآیند بازخورد 360 درجه را افزایش می دهد و بینش های ارزشمندی را برای بهبود عملکرد کارکنان و تقویت رشد حرفه ای به شرکت ها ارائه می دهد.
چه چیزی در بازخورد 360 گنجانده شده است؟
ارزیابی بازخورد 360 درجه یک ارزیابی جامع است که شامل کیفیت هایی است که توسط شرکت مهم تلقی می شود. این به طور دقیق برای هر گروه از پاسخ دهندگان بررسی، ساختار و طراحی شده است، که ارزیابی دقیق عملکرد یک کارمند را تضمین می کند.
سفارشی سازی ارزیابی در کیفیت های خاص موجود در نظرسنجی مشهود است. برای مثال:
- مهارت های ارتباطی و گوش دادن: ارزیابی اینکه کارمند چگونه به طور موثر اطلاعات را منتقل می کند و با دقت بازخورد را جذب می کند.
- مهارت های رهبری: ارزیابی توانایی فرد برای رهبری و الهام بخشیدن به دیگران.
- کار تیمی و همکاری: اندازه گیری میزان همکاری یک کارمند با همکاران برای رسیدن به اهداف مشترک.
- تعیین هدف و سطوح دستیابی: بررسی ظرفیت فرد برای تعیین و انجام اهداف.
- همدلی و مهارت های نرم: سنجش مهارت های بین فردی کارمند و توانایی درک دیگران.
- مهارت های مدیریت تعارض: ارزیابی اینکه یک فرد تا چه حد ماهرانه تعارضات درون تیم را مدیریت و حل می کند.
- خلاقیت و مهارت های کاربردی: ارزیابی ظرفیت تفکر نوآورانه و کاربرد عملی ایده ها.
- مدیریت زمان و اخلاق کاری: بررسی توانایی یک کارمند برای مدیریت کارآمد زمان و اخلاق کاری کلی آنها.
- خودانگیختگی و مهارت‌های مدیریت استرس: ارزیابی اینکه یک فرد چقدر به خود انگیزه می‌دهد و با استرس کنار می‌آید.
- مهارت های تصمیم گیری: ارزیابی توانایی تصمیم گیری صحیح و موثر.
- سازگاری با فرهنگ شرکت: ارزیابی میزان همسویی و مشارکت یک کارمند با فرهنگ سازمانی.
- رفتار حرفه ای در محل کار: ارزیابی رفتار و پایبندی فرد به استانداردهای حرفه ای در محل کار.
با گنجاندن این جنبه‌های متنوع در ارزیابی، سیستم بازخورد 360 درجه با در نظر گرفتن دیدگاه‌های مختلف از سطوح مختلف درون سازمان، ارزیابی جامعی را ارائه می‌دهد. این رویکرد درک دقیق تر و جامع تر از عملکرد کلی یک کارمند را تضمین می کند.
چه چیزی یک بررسی 360 خوب را ایجاد می کند؟
یک ارزیابی موفق 360 درجه ای است که داده های ملموس و جامعی را در مورد کارکنان به دست می دهد و تصویری واضح از شرکت همراه با بینش های عملی برای آینده ارائه می دهد. برای اطمینان از اثربخشی ابزار بازخورد 360 درجه، چندین نکته کلیدی باید در نظر گرفته شود.
هدف مشخص:
طراحان نظرسنجی باید هدف مشخصی داشته باشند و سوالات را بر اساس آن ساختار دهند.
سؤالات باید مختصر باشند و از تکرار برای افزایش کارایی اجتناب شود، زیرا ممکن است لازم باشد کارمندان چندین بار از ابزار بازخورد استفاده کنند.
زبان ساده:
وقتی کارمندان سؤالی را نمی‌فهمند، ممکن است احساس راحتی نکنند که به مدیریت مراجعه کنند و این می‌تواند منجر به پر کردن داده‌ها بدون درک آن شود. برای جلوگیری از نتایج ناهنجار، از زبان ساده استفاده کنید که درک آن آسان است.
لحن حرفه ای:
لحن حرفه ای را در زبان حفظ کنید و بر کیفیت های مرتبط با محل کار تمرکز کنید.
از پرس و جوهای شخصی خودداری کنید و بر محتوای مربوط به عملکرد کاری تأکید کنید.
رویکرد به بررسی همتایان:
چالش بررسی صادقانه همتایان را با اطمینان از ناشناس بودن و چارچوب بندی سوالات برای شناسایی زمینه های بهبود به جای انتقاد، برطرف کنید.
حساسیت بالقوه در مورد جنبه های ارزیابی عملکرد را که ممکن است بر چشم انداز حقوق تأثیر بگذارد، بشناسید و کاهش دهید.
انتخاب دقیق ارزیاب:
برای اطمینان از اعتبار اطلاعات، تعداد کارمندان ارائه بازخورد و تعاملات آنها را در نظر بگیرید.
انتخاب متفکرانه ارزیاب ها برای به دست آوردن بینش معنادار بسیار مهم است.
آموزش شرکت کنندگان:
برای کمک به بازبینانی که ممکن است با این فناوری آشنا نباشند، آموزش و دستورالعمل‌ها، به‌ویژه برای پلتفرم‌های آنلاین ارائه دهید.
اطمینان حاصل کنید که شرکت کنندگان می دانند چگونه به طور موثر بازخورد ارائه کنند.
مدیریت دقیق:
چه با استفاده از یک پلتفرم آنلاین یا مدیریت فرآیند به صورت داخلی، جمع آوری داده ها باید دقیق باشد.
گزارش را با دقت تهیه کنید، بر جنبه های مثبت تاکید کنید، از نمایش داده های بصری استفاده کنید و نکات قابل اجرا را برای بهبود ارائه دهید.
با در نظر گرفتن این عوامل، یک برنامه بازخورد 360 درجه یک رویکرد جدی را می طلبد. شرکت ها با توجه به اینکه فرآیند زمان بر، منابع فشرده و بالقوه استرس زا برای کسانی است که مورد ارزیابی قرار می گیرند، باید آن را با حساسیت انجام دهند. در مقابل، این تعهد منجر به درک عمیق‌تر شرکت و پرسنل آن می‌شود و محیطی از بهبود مستمر را ایجاد می‌کند.
